-
1 открыть глаза кому-л. на что-л.
-
2 протереть глаза
-
3 у него глаза разбежались
-
4 вытаращить
совер. разг.:вытаращить глаза – цæстытæ ныдздзагъыр кæнын, цæстытæ ныййирд кæнын
-
5 вылупить
совер. разг.:вылупить глаза цæстытæ – ныдздзагъыр кæнын
-
6 жмурить
несовер. цъынд кæнынжмурить глаза – цæстытæ цъынд кæнын
-
7 заглянуть
совер.1. (посмореть) бакæсын, ныккæсынзаглянуть в глаза – цæстытæм бакæсын
я к вам загляну дня через два – иу-дыууæ боны фæстæ уæм бауайдзынæн (уæ асгардзынæн)
-
8 сомкнуть
совер. сæхгæнын, бангом кæнынсомкнуть глаза – цæстытæ æрцъынд кæнын
сомкнуть ряды – рæнхъытæ бангом кæнын
-
9 таращить
-
10 глаз
муж. цæстмартышка к старости слаба глазами стала (Крылов) – маймули зæрондырдæм йæ цæстытæй фæсахъат ис
- в глаза- за глаза -
11 влажный
прил. уымæл, мæцъæл, хуылыдз, лæхъхъир, дондзаствлажные глаза – дондзаст цæстытæ; донызылд цæстытæ
-
12 блуждать
несовер. в разн. знач. хæтын, рацу-бацу кæнын, рауай-бауай кæнынблуждать в лесу – хъæды рацу-бацу кæнын (фæдзæгъæл уæвгæйæ)
блуждать по свету – дунетыл хæтын
глаза блуждают – йæ цæстытæ рауай-бауай кæнынц
-
13 ввалиться
совер.1. (впасть) бахауын, ныххауыну больного ввалились глаза – рынчынæн йæ цæстытæ бахаудысты
толпа ввалилась в комнату – адæм уатмæ бакалдысты
-
14 впасть
-
15 выдать
совер.1. раттынвыдать удостоверение – æвдисæнгæххæтт раттын
2. (обнаружить, разоблачить) схъæр кæнын, раргом кæнын, комдзог рацæуынвыдать сообщников – æмбæлтты схъæр кæнын
глаза выдали его – йæ цæстытæ йыл комдзог рацыдысты
3. (за кого-л.) схонын, равдисынон выдал себя за научного работника – йæхи зонадон кусæг схуыдта
-
16 выпучить
-
17 заболеть
совер.1. фæрынчын уынон заболел ангиной – ангинæйæ фæрынчын ис
2. сриссын, фæриссынне читай в темноте: глаза заболят – талынджы ма кæс: дæ цæстытæ срисдзысты
-
18 загореться
диг. исцæфсунзагореться желанием – монцæй ссудзын, бабæллын
глаза его загорелись – йæ цæстытæ зынгау ссыгъдысты
-
19 зажмуривать
см. зажмурить -
20 зажмурить
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ЦÆСТЫТÆ КЪАХЫН — 1. Исты хъуыддаджы тыххæй искæмæн æдзух уайдзæф кæнын, зылын кæнын, цæстмæ дарын, æфхæрын, схойын. Тыкать в глаза; колоть глаза. – Искуы мын мæ сывæллæттæ (мад) мæ цæстытæ къахдзысты, адæм ницы сусæг кæнынц. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) 2. Кæйдæр… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ АТАРЫТÆ УЫН — Æвиппайды ницыуал ауынын (мастæй, тæсæй). В глазах потемнело; глаза помутнели. Хасан бафæллад, йæ цæстытæ атарытæ сты, фæлæ ницы дзырдта. (Богазты У. Уæ нæ хæхтæ, нæ бæстæ...) Бабайы сау гæххæтт æрцыд. Абон æй постхæссæг схаста, куы йæ райхæлдтон … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ ССУДЗЫН — 1. Истæуыл тынг амæсты уын. Сæ бакаст уыди карз, сæ цæстыты сыгъди фыдæхдзинад знæгтæм. (Джиоты Д. Æнæбасæтгæ тых.) 2. Кæмæндæр цыдæр йæ зæрдæмæ тынг фæцыд, чидæр цæуылдæр бацин кодта. Глаза разгорелись. Йæ хъоппæг цъæх цæстытæ ссыгъдысты,… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ ФÆХЪОППÆГ КÆНЫН — Цæстытæ æвиппайды фæирд кæнын. Вытаращить глаза. Къæсæрыл æрбалæууыд иу тъæпæн... лæг, йæ цæстытæ фæхъоппæг кодта. (Нига, Хæс.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
КЪÆБУТЫЛ ЦÆСТЫТÆ УЫН — Алцы зонын, уынын. Иметь глаза на затылке. Уый ды нæма зоныс, йæ къæбутыл дæр цæстытæ ис. (Джиоты Д. Æнæбасæтгæ тых.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ БАЙГОМ КÆНЫН — Искæмæн уавæр, хъуыддаг æцæг куыд у, уый бамбарын кæнын; зыгъуыммæ хъуыдыйæ кæйдæр ссæрибар кæнын. Открыть глаза. Æгъгъæд дын у... Акæс фæйнæрдæм... Байгом кæн дæ цæстытæ, æркæс ма дæхимæ, къæцæлы сæрты ахизынхъом куынæуал дæ... (Хъодалаты Г.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ НÆ ИСЫН — Искæмæ, истæмæ тынг лæмбынæг, æдзынæг кæсын. Не спускать глаз; не отрывать глаза. Дæлæ къуымы бады дыууæ къуыбыр рихи лæппуйы æмæ сæ нæ исынц сæ цæстытæ. (СИ. 1988, 59.) О, сæ цæст нæ нал исынц. Æнæмæнг фæцыдыстæм сæ зæрдæмæ. (СИ. 1988, 59.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ СÆХГÆНЫН — Цыма ницы фендæуыд, хи афтæ равдисын. Закрыть глаза. Фыссæг йæ цæстытæ сæхгæдта æмæ нæ хаты æхсæнады мидрæзты активон процесс. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ ХЪАЗЫНЦ — Цин кæнын, хъæлдзæг хуыз æвдисын. Глаза играют. Йæ дзыккутæ (Сиукъианæн) мæцъисты стæвдæн, уæз кодтой йæ фæсонтыл, йæ цæстытæ цæсгомыл хъазыдысты. (Нига, Мады хъæлæс.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
КОМКОММÆ ЦÆСТЫТÆМ КÆСЫН — Искæй раз зылынджын нæ уæвын, хи сæрибарæй хатын, кæйдæр хицауиуæджы бын нæ уын. Смотреть прямо в глаза … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ АСТЫР УЫН — Стыр дис, маст равдисын, кæнæ истæуыл гуызавæ кæнын, тыхсын. Делать большие глаза … Фразеологический словарь иронского диалекта
